Friday, January 15, 2016

Belize Barrier


Nằm ở ngoài khơi bờ biển Belize, thuộc biển Caribe là khu bảo tồn rạn san hô Belize Barrier. Là khu bảo tồn rạn san hô lớn nhất ở Bắc bán cầu và lớn thứ hai trên thế giới (sau Rạn san hô Great Barrier),kéo dài từ biên giới phía Bắc với Mexico đến tận biên giới phía Nam với Guatemala, Belize Barrier là hệ thống tự nhiên nổi bật bao gồm các rạn san hô ven biển, các đảo san hồ ngoài khơi (3 đảo san hô lớn hơn cả là Turneffe, Lighthouse Reef và Reef Glover), bãi cát, rừng ngập mặn, các đầm, phá ven biển và khu vực thiên nhiên tại các cửa sông. Một số địa điểm trong khu bảo tồn là minh chứng sống cho sự tiến hóa lịch sử của san hô và là môi trường sinh sống quan trọng của một số loài động vật đang bị đe dọa như: rùa biển, cá sấu nước mặn, lợn biển...Khu bảo tồn rạn san hô Belize Barrier được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới vào năm 1996.
Theo công viên hải dương rạn san hô Great Barrier, cấu trúc đá san hô ngầm đang sinh sống hiện nay đã bắt đầu phát triển trên một nền địa chất cũ khoảng 18.000 năm trước. Học viện Hải Dương Học Úc cho rằng sự kiện tại thời gian của giai đoạn Tối Chung Băng Kỳ. Quanh thời điểm đó, mực nước biển thấp hơn ngày nay khoảng 120m. Vùng đất đã hình thành ra thể nền của rạn san hô này là một vùng đồng bằng ven biển với những ngọn đồi lớn.Theo các kết quả nghiên cứu cho biết, cấu trúc đá ngầm san hô ở đây có độ tuổi khoảng 6000 – 8000 năm. Đây là khu vực đa dạng về sinh học, bao gồm cả nhiều loài có nguy cơ tuyệt chủng và đang gặp nguy hiểm, ở đây có 30 loài cá voi, cá heo, kể cả loài cá voi Dwarf Minke, cá heo Indo-Pacific Humpbach và cá voi Humpbach.
Một lượng lớn dân số cá nược cũng sinh sống ở đây. Sáu loài rùa biển đã đến rạn sinh hô để gây giống. Có trên 200 loài chim (bao gồm cả 40 loài chim nước) sống trên vùng trời của rạn san hô này, kể cả loài đại bàng biển bụng trắng và chim nhạn hồng. Tại đây còn có 5000 loài động vật thân mềm, có cả loài trai khổng lồ, nhiều loài Nudibranch và ốc sên vỏ hình nón, 17 loài rắn biển. Hơn 1500 loài cá, có cả Clownfish, Red Bass, Red-Throat Emperor và nhiều loài cá Snapper và cá hồi san hô. 400 loài san hô kể cả san hô cứng và san hô mềm. Có 15 loài cỏ biển ở gần rạn san hô thu hút cá nược và rùa biển. 500 loài cá đại dương hoặc tảo biển. Loài sứa Irukandji cũng sinh sống.
Có thể nói Belize Barrier là một hệ thống dự trữ, bảo tồn hoàn hảo trong đó có sự kết nối giữa các hệ thống nhỏ (các rạng san hô nhỏ kết nối thành 1 rạng san hô lớn) với hệ sinh thái đa dạng tại đây. Các rạng san hô là nơi trú ẩn, là nơi cung cấp thức ăn cho các loài cá, nhuyễn thể. Những động vật này lại thải ra các chất nuôi dưỡng san hô, cứ như vậy thành một vòng tuần hoàn hoàn hảo. Mặc dù vậy, nhiều năm gần đây rạng san hô Belize Barrier đang phải đối mặt với nhiều yếu tố gây hại như sự biết đổi khí hậu, tác động của con người…. Trong đó sự biến đổi khí hậu đã và đang tạo nên một môi trường nước nóng hơn, khiến cho màu của các rạng san hô này bị biến đổi.
Các cơn bão lớn tạo dư chấn dưới biển cũng đang khiến các rạng san hô bị ảnh hưởng không nhỏ. Bên cạnh đó tình trạng phát triển du lịch ven biển, phát triển công nghiệp và đặc biệt là khai tác dầu khí đang làm tổn hại nghiêm trọng đến môi trường biển tại khu vực này. Không chỉ có vậy, điều khiến các nhà môi trường quan tâm nhiều nhất đó là tình trạng gia tăng dân số nhanh chóng tại đất nước Châu Mỹ này đã và đang kéo theo nhu cầu về thực phẩm, dịch vụ tăng nhanh từ đó nhu cầu khai thác cũng tăng theo, đẩy rạng san hô đến bên bờ của mối đe dọa ngày một gần hơn. Chính vì những lý do đó, tháng 6 năm 2009, Tổ chức Unesco đã đưa Rạng san hô Belize Barrier vào danh sách những Di sản thế giới có nguy cơ bị đe dọa.
Rạng san hô Belize Barrier được Unesco công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới năm 1996 theo các tiêu chí (vii),(ix),(x)
  • Tiêu chí (vii): Rạng san hô Belize Barrier là một trong số ít những rạng san hô không chỉ lớn mà còn có hệ sinh thái hoàn hảo. Đây không chỉ là rạng san hô đơn thuần mà còn là một nơi cư trú, sinh trưởng cho hàng trăm loài động vật biển. Bên cạnh đó, số lượng đa dạng của các loại san hô tại đây là yếu tố vô quan trọng để nơi này trở thành di sản thế giới.
  • Tiêu chí (ix): Rạng san hô Belize Barrier là một ví dụ minh họa cho một hệ sinh thái đa dạng gồm cả khu vực ven biển, đất ngập nước, hệ sinh thái rừng ngập mặn…hệ sinh thái này đã phát triển mạnh mẽ, vượt qua nhiều tác động của môi trường để tồn tại và trở thành một trong những hệ sinh thái cổ, đa dạng nhất thế giới.
  • Tiêu chí (x): Rạng san hô Belize Barrier là nơi cư trú của hơn 500 loài cá, 350 loài động vật biển và động thân mềm trong số đó có nhiều loài động vật được xếp vào danh sách các loài quý hiếm như : rùa biển, cá sấu Mỹ, lợn biển Tây Ấn…

No comments: