Kiến trúc Gothic ra đời sau thời kì kiến trúc Roman. Khoảng năm 1200 sau Công Nguyên, dân châu Âu bắt đầu xây nhà thờ và cung điện theo kiểu kiến trúc Gothic. Sự khác biệt dễ dàng nhận thấy nhất giữa hai lối kiến trúc Trung cổ này là trong khi kiến trúc Roman theo kiểu vòm cong tròn thi kiến trúc Gothic lại theo kiểu vòm nhọn. Kiến trúc Gothic có cửa sổ nhiều hơn và kích thước cửa sổ cũng lớn hơn kiến trúc Roman.
Kiến trúc gothic (hay francigenum opus) là một phong cách kiến trúc bắt đầu phát triển từ nửa sau thời Trung cổ ở Tây Âu. Kiến trúc Gothic được thể hiện rõ rệt nhất và đẹp nhất trong các nhà thờ lớn, trong các thánh đường và một số các công trình dân dụng. Nhiều mẫu kiến trúc nhà thờ còn lại đến ngày nay mà trong số chúng, ngay những công trình nhỏ nhất cũng mang vẻ đẹp đặc trưng phần vì không có 2 công trình kiến trúc Gothic nào lại giống hệt nhau. Rất nhiều những công trình lớn là những kiệt tác kiến trúc vô giá được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới. Thời kỳ hưng thịnh của kiến trúc Gothic từ giữa thế kỷ 18 ở Anh và lan rộng khắp Châu Âu trong suốt thế kỷ 19, sau đó vẫn ảnh hưởng rất mạnh trong các kiến trúc về nhà thờ và trường đại học cho đến tận thế kỷ 20.
Lincoln Cathedral, England
Thuật ngữ Gothic
Những người Ý thời Phục hưng đã gọi gotico là "gothic". Phong cách này ban đầu được lấy tên là "francigenum opus, dịch nôm na là "tác phẩm của người Pháp", có nghĩa là "phương pháp xây dựng tại vùng Île-de-France". Thuật ngữ "gothic" ban đầu được sử dụng theo nghĩa xấu. Từ này xuất phát từ tên gọi những người Goth, loại người mà theo người La Mã là những kẻ "mọi rợ". Vậy là kiến trúc gothic, theo những người Ý ở giai đoạn Phục hưng, là tác phẩm của những kẻ mọi rợ, bởi nó là kết quả của sự đoạn tuyệt với những kỹ thuật và quan niệm thẩm mĩ Hy Lạp-La Mã.
Phần lớn những nhà khảo cổ và những sử gia nghệ thuật đều bác bỏ nhận định này và chỉ ra rằng đối với kiến trúc roman trước đó, kiến trúc gothic là một sự phát triển thêm lên hơn là một sự đoạn tuyệt.
Thẩm mỹ
Dù kiến trúc gothic được nhận biết phổ biến nhất bằng việc sử dụng các mái vòm vuốt nhọn (« hình cung nhọn » theo lời những người buôn đồ cổ) nhưng người ta vẫn không thể cô đọng những nét kiến trúc cụ thể của nó; giống như mọi phong cách khác, đều mang những đặc trưng riêng về kỹ thuật.
Kiến trúc Roman phản đối kiến trúc gothic ở việc sử dụng không sử dụng các mái vòm bán nguyệt hoặc là các vòm cung nhọn là hoàn toàn phi lý và không làm nên ý nghĩa lịch sử gì.
Dạng vòm cung nhọn và cung nhọn cắt nhau trên thực tế đã được sử dụng trước cả sự xuất hiện của những tòa kiến trúc gothic đầu tiên.
Karlštejn Castle, Czech Republic
Rất nhiều những phương pháp xây dựng cũng như trang trí đã được sử dụng. Sự xen kẽ của những cột trụ lớn-nhỏ tạo nên nhịp cho chính đường và làm tăng ấn tượng về chiều dài, chiều ngang. Sự tương ứng giữa chiều cao và chiều rộng của chính đường có thể làm tăng cũng như giảm cảm giác về độ cao của đỉnh vòm. Hình dạng các cột, cách trang trí đỉnh cột, tỉ lệ giữa các tầng (vòm lượn lớn; hành lang phía trên, chạy quanh chính đường - triforium; cửa sổ cao),...đều tham gia vào yếu tố thẩm mĩ của kiến trúc gothic :
- Chiều cao (nhà thờ Saint-Pierre ở Beauvais)
- Xen kẽ giữa khoảng trống và yếu tố kiến trúc (nhà thờ Đức bà Laon - Notre-Dame de Laon)
- Sự hợp nhất về không gian (nhà thờ Saint-Étienne ở Bourges)
- Sắp đặt về ánh sáng và màu sắc (nhà thờ Notre-Dame de Chartres)
Những yếu tố về kiến trúc do đó đã được đưa vào phục vụ những nghiên cứu về thẩm mĩ. Chúng đã từng chỉ là những công cụ nghiên cứu. Để nâng chính đường lên cao hơn nữa, cần phải hoàn thiện kỹ thuật của vòm chống; để tăng ánh sáng và làm rỗng các bức từng, việc sử dụng vòm vuốt nhọn đã được áp dụng tốt hơn. Những cột ghép đã đồng nhất hóa không gian và tạo nên một cảm giác khá hợp lý về mặt thể tích.
The Cathedral of Saint-Gatian, Tours, France
Lịch sử
Kiến trúc gothic xuất hiện ở vùng Île-de-France và Haute Picardie vào thế kỷ XII. Nó nhanh chóng trở nên phổ biến ở phía Bắc sông Loire, kế đến là phía nam sông Loire và châu Âu cho tới giữa thế kỷ XVI; thậm chí là cho tới thế kỷ XVII ở một số ít các quốc gia khác. Kỹ thuật và quan niệm thẩm mỹ của kiến trúc gothic đã được vĩnh cửu hoá trong kiến trúc Pháp thế kỷ XVI ở một số chi tiết và mẫu tái hiện công trình; và sau đó, khi một trào lưu đổi mới, làn sóng chủ nghĩa lịch sử xuất hiện vào thế kỷ XIX cho tới đầu thế kỷ XX, phong cách này phát triển thành "tân gothic" (néo-gothique).
Đặc trưng riêng biệt của nó mang cả tính triết học cũng như kiến trúc. Có thể, nó đã cho thấy từ hai góc nhìn này một trong những sự hoàn thiện đầy đủ nhất về mặt nghệ thuật vào thời Trung cổ.
Phong cách gothic xuất hiện chủ yếu ở vùng Haute Picardie. Nó phát triển trong các thời kỳ: gothic sơ kỳ (thế kỷ XII), kế đến là gothic cổ điển (1190 – 1230), tiếp sau đó là gothic ánh sáng (khoảng 1230 - khoảng 1350), và cuối cùng là gothic rực cháy (thế kỷ XV-XVI). Vào giai đoạn phục hưng, phong cách gothic vẫn phát triển ở Pháp nhưng có sự pha trộn giữa kiến trúc gothic và phong cách trang trí thời Phục hưng (nhà thờ Saint-Étienne du Mont ở Paris).
Kiến trúc này lan rộng chủ yếu ở vùng Tây Âu và dần suy tàn ở nhiều vùng: gothic Angers, Normandie,…
- Gothique primitif: tạm dịch là gothic sơ kỳ
- Gothique classique: tạm dịch là gothic cổ điển
- Gothique rayonnant: tạm dịch là gothic ánh sáng do đặc trưng của giai đoạn này là các cửa sổ rất lớn.
- Gothique flamboyant: tạm dịch là gothic rực cháy do đặc trưng của giai đoạn này là những hoạ tiết trang trí mảnh và mềm mại như ngọn lửa.
Oudenaarde Town Hall, Belgium
Giai đoạn tiền gothic
Từ cuối thế kỷ X, các nhà thờ được xây dựng theo phong cách Roman giống như ở phần lớn của Tây Âu: các chính đường được phủ bởi một đỉnh vòm dạng nôi; tường dày và được bảo vệ bởi cột ốp dày ở phía ngoài. Số lượng và diện tích các cửa sổ bị hạn chế và bên trong các tòa kiến trúc thường được trang trí bởi các bức tranh tường với màu sắc sống động.
Các sử gia nghệ thuật hiện nay có xu hướng làm giảm bớt sự đoạn tuyệt giữa phong cách gothic và roman qua việc chứng minh rằng kiến trúc gothic không hoàn toàn quên đi sự thừa kế nghệ thuật cổ đại. Các nhà điêu khắc và kiến trúc sư vẫn thường lấy cảm hứng từ những phương pháp xây dựng La Mã.
Rheinstein Castle, Germany
Gothic sơ kỳ
Mặc dù những yếu tố kỹ thuật được sử dụng bởi các nghệ nhân thời đó đã tồn tại từ nhiều thế kỷ trước, nhưng việc xây dựng nhà thờ công giáo Saint-Denis và nhà thờ lớn Saint-Étienne ở Sens mới được coi là những dấu mốc đầu tiên trong sự hình thành quan niệm thẩm mĩ gothic trong lĩnh vực kiến trúc.
Những công trình gothic đầu tiên xuất hiện vào khoảng những năm 1130-1150 ở vùng Ile-de-France và nhất là ở Picardie. Vào giai đoạn này, sự gia tăng dân số đòi hỏi kích thước các công trình tôn giáo cũng phải tăng theo. Tôn giáo, tín ngưỡng là sự cấu thành chủ yếu trong cuộc sống những người mộ đạo. Sự lan truyền của các tiến bộ về kỹ thuật khiến cho công việc có kết quả tốt. Cuối cùng, các thành phố và thương mại phát triển, đó là lý do làm xuất hiện một bộ phận tư sản giàu có.
Palais des Papes
Những công trình đầu tiên
Dù được công nhận vào năm 1163 nhưng công việc xây dựng nhà thờ Saint-Étienne ở Sens đã bắt đầu vào năm 1135 và khiến nó được công nhận là nhà thờ theo kiến trúc gothic đầu tiên.
Tại nhà thờ Notre-Dame ở Morienval đã xuất hiện vài nét của kiến trúc gothic. Tuy nó xuất hiện trước tu viện Saint-Denis nhưng nó vẫn còn là một trong những công trình tôn giáo ở giai đoạn cuối của việc xóa bỏ một cách rõ rệt kiến trúc Roman.
Tu viện dòng thánh Benoit ở Saint-Denis là một công trình tráng lệ và giàu có, tất cả là nhờ vào những hoạt động của Suger, trưởng tu viện từ năm 1122 đến 1151. Ông mong muốn tu tạo lại nhà thờ cũ từ thời Charlemagne này nhằm nhấn mạnh thêm giá trị của những thánh tích của thánh Denis: để làm điều này, ông hi vọng có thể nâng chiều cao cũng như các khung cửa cho phép ánh sáng lọt qua.
Windows in the Chapter House at York Minster
show the equilateral arch with typical circular motifs in the tracery
Suger quyết định hoàn thành việc xây dựng tu viện mới của mình qua việc áp dụng phong cách mới sử dụng trong nhà thờ Saint-Étienne ở Sens. Năm 1140, ông cho xây dựng mặt phía tây theo kiểu harmonique (harmonique: hòa hợp), lấy cảm hứng từ những mẫu của Normandie ở giai đoạn kiến trúc Roman, giống tu viện Saint-Étienne ở Caen đã cho thấy một ví dụ đẹp về mặt tiền kiểu harmonique của Normandie, đoạn tuyệt với những khối thô kệch của thời Charlemagne. Năm 1144, việc hoàn thành cung thánh của nhà thờ công giáo đã đánh dấu sự lên ngôi của một kiến trúc mới. Áp dụng lại nguyên tắc từ hành lang quanh chính đường tới nhà nguyện và gấp đôi nó lên, ông đã cải tiến nó qua việc chọn giải pháp đặt kế nhau các nhà nguyện mà trước kia vẫn bị cô lập và ngăn chúng bằng một tường ốp đơn giản. Mỗi nhà nguyện đều chứa những khung cửa đôi có trang bị kính màu lọc ánh sáng. Vòm cũng được áp dụng kỹ thuật đan chéo các gân cung, cho phép phân bố lực lên các cột đều hơn.
Interior of Amiens Cathedral, France
Tác phẩm gothic đầu tiên xuất hiện nhiều trong nửa sau thế kỷ XII ở phía Bắc nước Pháp. Những giáo sĩ tự do lập tức bị thu hút bởi vẻ tráng lệ của một kiến trúc mới. Saint-Denis chuyển sang thời gothic sơ kỳ: tuy nhiên, kiến trúc quá táo bạo này không được hiểu cũng như chấp nhận ngay (mặt tiền theo kiểu « harmonique », hành lang đôi, vòm cung nhọn). Nhà thờ Saint-Étienne ở Sens là một ví dụ khác về công trình đi tiên phong cho bước phát triển này nhưng có phần kém táo bạo hơn Saint-Denis: sự xen kẽ các cột chống (cột lớn/nhỏ), vòm chia 6 phần, tường vẫn còn dày - việc sử dụng những vòm chống chỉ bắt đầu phổ biến khi bước sang giai đoạn gothic cổ điển (mặc dù sự xuất hiện đầu tiên của nó được công nhận là vào thập niên 1150 ở Saint-Germain-des-Prés). Tuy nhiên người ta có thể nhận thấy những tiến bộ như việc xóa bỏ hành lang ngang (tạo với hành lang ở chính đường thành hình thập giá – « transept »), khiến không gian trở nên hợp nhất và lượng ánh sáng thêm dồi dào. Những thay đổi ở Sens được chấp nhận nhiều hơn ở Saint-Denis. Nhà thờ Sens nhận được nhiều phản hồi và nhiều tòa kiến trúc khác cũng nhanh chóng hưởng ứng ví dụ này, như ở phía Bắc sông Loire chẳng hạn. Nhà thờ Laon vẫn mang một dáng vẻ hơi « lỗi thời » qua việc giữ nguyên đài ngồi được nâng cao tới 4 tầng.
Gasson Hall on the campus of Boston College in Chestnut Hill, Massachusetts
Gothic cổ điển
Gothic cổ điển (High gothic) tương ứng với giai đoạn phát triển hoàn toàn và cân bằng hình dạng (cuối thế kỷ XII đến khoảng năm 1230). Người ta xây dựng gần như tất cả các nhà thờ lớn hơn: Reims, Bourges, Amiens, etc. Một số nhà thờ được xây dựng hoặc tu sửa trong các thành phố và làng mạc; hoặc là ở các tu viện, người ta tính đến việc áp dụng những nguyên lý mới ngay từ cuối thế kỷ XII. Trong các nhà thờ, cách trang trí được đơn giản hóa. Kiến trúc được tương đồng hóa: người ta từ bỏ ý tưởng xây dựng các cột xen kẽ đã từng được đánh giá cao ở Sens.
Kiến trúc gothic hoàng gia dưới triều Capé đã tìm thấy những yếu tố cổ điển nhất. Trong gia đoạn này, người ta bắt đầu biết đến tên tuổi các kiến trúc sư, đặc biệt là nhờ những mê cung (Reims). Công việc xây dựng được hợp lý hóa. Đá được được vào một chuẩn nhất định. Công trình mở đầu cho thời kỳ này là Chartres, một dự án đầy tham vọng với việc nâng chiều cao thêm tới 3 tầng được thực hiện khả thi nhờ có sự hoàn thiện của các mố đỡ. Sự hoàn thiện các vòm chống cho phép xóa bỏ các đài ngồi mà trước giờ vẫn giữ vai trò này. Các quốc gia châu Âu khác bắt đầu quan tâm tới kiểu kiến trúc mới này (Cantorbéry, Salisbury,etc).
Chateau d'Abbadie, Hendaye, France: a Gothic pile for the natural historian
and patron of astronomy Antoine d'Abbadie, 1860–1870; Viollet-le-Duc, architect
Gothic ánh sáng
Thêm lần nữa, phong cách này lại được sinh ra tại Saint-Denis với việc làm gọn những phần cao của cung thánh thuộc tu viện vào năm 1231. Nó được công nhận thực sự vào năm 1240; các công trình đang trong quá trình xây dựng lập tức chú ý đến « mốt » mới này và thay đổi đôi chỗ trên bản thiết kế. Gothic ánh sáng phát triền từng bước cho tới khoảng năm 1350 và lan rộng ra khắp châu Âu với một số điểm đồng nhất. Các kiến trúc sư người Pháp thậm chí đã thi công ở Chypre và Hungari.
Các nhà thờ trở nên ngày càng cao. Trên phương diện kỹ thuật, việc sử dụng khung bằng đá đã cho phép các tòa nhà có diện tích rộng và cửa sổ lớn đến thế.
Barcelona Cathedral has a wide nave with the clerestory windows nestled under the vault.
Các cửa sổ ngày càng được mở rộng, tới mức choán hết cả bức tường: những cột trong bộ xương cửa được dựng bằng đá; phần còn lại là thủy tinh, cho phép ánh sáng lọt qua. Bề mặt chiếu sáng vẫn tiếp tục được tăng nhờ sự xuất hiện của một hành lang phía trên chính đường (triforium) có đoạn được trổ thủng như ở Châlons. Ở Metz, bề mặt kính đạt tới 6496m2. Các cửa sổ, thêm vào đó, còn được trang trí bởi những họa tiết viền mảnh hết sức tinh tế nhưng không làm cản trở ánh sáng. Hoa hồng, được được sử dụng rất nhiều trước kia, trở thành một yếu tố không thể thiếu trong trang trí (nhà thờ Đức bà Paris, hành lang thập giá - transept; mặt tiền nhà thời Strasbourg).
Người ta đã ghi nhận một sự nhất quán về mặt không gian: các cột đều được đồng nhất; nhiều nhà nguyện ở hai bên sườn cũng cho phép tăng không gian của nhà thời.
Cột trụ là thứ thường được ghép nhiều nhất, có nghĩa là xung quanh được bao bởi nhiều cột nhỏ ghép lại tạo thành cụm. Tương phản với xu hướng cột ghép, có một nhóm các nhà thờ chọn cột trụ là khối trụ, theo mô phỏng của nhà thờ Saint-Étienne ở Châlons.
The Palazzo Pubblico, Siena, Italy
Hệ thống kết cấu nhà thờ Gothic
Trong kiến trúc nhà thờ Roman, sự tiến bộ của hệ thống kết cấu còn nhiều hạn chế, hệ thống kết cấu của vòm mái chưa đạt tới phương án tối ưu, sự cân bằng tĩnh lực trong hệ thống kết cấu không rõ ràng, vòm mái dày và nặng, có công trình vòm mái dày và nặng tới 60 cm, vì vậy tốn kém vật liệu xây dựng, không tiết kiệm được đá. Các thông số mặt bằng chiều cao đều không lớn, cửa sổ mở nhiều lúc còn nhỏ, một số kiến trúc Rôman còn thiếu ánh sáng, không khí ảm đạm, trung cảnh (nhịp giữa) có độ lớn nói chung không vượt quá 10 mét, chiều cao không quá 20 mét.
Trong khi đó, nhà thờ Gothic có chiều cao 38 - 42 mét, tháp lấy ánh sáng có nhà thờ cao lới 60 mét, cửa sổ tròn kính mầu ở mặt đứng cao 8-12 mét.
Mật đứng phía Tây (là mặt chính) của kiến trúc nhà thờ Gothic tuân theo những chc định nhất định, từ dưới lên trên được chia làm ba phần (ba tầng): phần dưói cùng (tầng dưới cùng) là cửa, thường có ba hốc cửa rất sâu (chiều sâu của hốc có khi chiếm hẳn một bước nhà; phần giữa (tầng hai) ở chính giữa có cửa sổ tròn to bẳng kính mầu được tô diổm như những bông hoa hồng; phần trên cùng (tầng ba và tâng bốn khỏng hoàn toàn) là hành lang và hai cái tháp chuông.
The Parish Church of St Mary Redcliffe, Bristol, England
Kết cấu nhà Thờ Gothic là một trong những sáng tạo đặc biệt nhất, tạo cho kiến trúc nhà thờ những ưu việt và vẻ dẹp đặc biệt, mà trước đó các hệ thống kết cấu, kể cả những nền kiến trúc phát triển cao như La Mã cổ đại, chưa đạt được.
Hệ thống kết cấu nhà thờ Gothic là một hệ thống không gian lớn, dùng khung chịu lực, tách biệt rõ rệt giữa kết cấu chịu lực và kết cấu ngăn cách; với những thành phần chính tính từ đổ mái xuống là: vòm mái hình múi có sống, cuộn nhọn, cột và cuộn bay.
Hệ thống kết cấu nhà thờ Gothic đã tạo cho kiến trúc những không gian mênh mông, khoáng đạt và một khung cảnh nội thất nhẹ nhàng, tràn ngập ánh sáng.
Hệ thống kết cấu vòm Gothic giải được bài toán xây dựng vòm có hình chiếu trên mãt bằng hình chữ nhật, điều mà hệ thống kết cấu vòm Roman chưa giải quyết được.
Trong các công trình kiến trúc Gothic, khi xây dựng vòm mái bằng hình chữ nhật, thông thường người ta thường gạp mái cong hai chiều rất phức tạp, như vậy khi mặt chiếu bằng của nó là hình chữ nhật, chiéu cao của cuốn vần bàng nhau, khiến xử lý kiến trúc vòm có múi đơn giản hơn nhiều.
The spacious interior of Regensburg Cathedral
Hệ thống kết cấu của vòm Gothic không còn một chút gắn bó nào với kết cấu của kiến trúc La Mã cổ đại, tính chất cách tàn của kiến trúc Gôtích có được là nhờ những cuộn nhọn (đến từ kiến trúc phía Đóng, mái vòm tròn có bốn cuộn nhọn có múi dỡ). Vòm mái hinh múi có sống trong kiến trúc mái nhà thờ Gothic chia ra các loại :
- Vòm có sống bốn múi có hình chiếu mặt bằng hình chữ nhật: vòm mái được đỡ bới bốn cuốn biến có sống (mỗi cuốn nhọn có hai tâm, chiều cao cuốn cạnh bé bằng chiều cao cuốn cạnh lớn) và hai cuốn chéo có sống cắt nhau qua tâm.
- Vòm có sống sáu múi có hình chiếu bằng hình chữ nhật: đem nhịp lớn (cạnh lớn của hình chữ nhật) chia làm hai, có sáu múi vòm xây trên sáu cuộn biên có múi và ba cuốn chéo cắt nhau ở giữa. Kiểu vòm này là kiểu vòm đặc trưng của kiến trúc Gothic thế kỷ XII.
- Vòm có nhiều sống và nhiều múi hình sao có mặt chiếu hình chữ nhật, trên bốn cuốn biên có múi, thêm vào rất nhiều gân sống phụ, thành hình sao hay các dạng hoa vãn khác nhau. Loại vòm mái phức tạp này là sản phẩm của kiến trúc Gothic hậu kỳ.
Sainte Chapelle
- Bốn chân vòm của kiến trúc truyền tải xuống và cột và một phần của tải trọng xuống cuốn bay. Cuốn bay là một thành phần quan trọng của hộ thống kết cấu nhà thờ Gothic, chia xè với cột tải trọng của vòm, làm giảm tiếp diện của cột khiến cho công trinh có thể mở cửa sổ lớn được và làm cho đường nét kiến trúc thêm thanh thoát.
- Cuốn bay (Flying buttess) bao gồm những cái cuốn nghiêng trong không trung và những bê cột đứng, là một sáng lạo lớn khác cho kiến trúc Gothic. Cuốn bay, cũng giống như nhũng cột bổ trụ, được xây dựng dùng để đỡ những lực đạp à mặt bên , nhưng vì cấu tạo thì khác xa cột bổ trụ. Cuốn bay cũng góp phần làm cho gắn bó hơn mối liên kết giữa nhịp lớn ở giữa (trung sảnh) và nhịp biên (hành lang bên), khiến cho kích thước cột của hai bộ phận này giảm nhỏ.
- Hệ thống kết cấu nhà thờ Gothic đưa đến kết quả là tiết kiệm được nhiều vật liệu cho vòm, chiều dày của vòm chỉ còn khoảng 25 - 30 cm, vòm mái hình múi có sống còn hợp được nhiều loại mặt bằng khác nhau, chảng hạn trong trường hợp mặt bằng hình dáng phức tạp của đàn tế nhà thờ Saint Denis.
The façade of Ripon Cathedralpresents
a composition in untraceried pointed arches
Phong cách kiến trúc nhà thờ Pháp
Sau xuất phát điểm của kiến trúc Gothic là nhà thờ Saint Denis, các nhà thờ thuộc ỉoại xây dựng đầu tiên trong kiến trúc Gothic Pháp trong những năm 1140 - 1200 được gọi là thế hệ các nhà thờ Gothic nguyên thuỷ (bao gồm các nhà thờ ở Noyon, Laon, Paris).
Tiếp theo là các nhà thờ xây dựng trong khoảng những năm 1200 - 1250, được gọi là thế hệ các nhà thờ Gothic cổ điển, hay các nhà thờ xây dựng có tháp lấy ánh sáng (tháp đèn) (bao gồm các nhà thờ ở Reims, nhà thờ ở Beauvais, Auxerre, Chartres, Rouen, Bourges (xây dựng từ năm 1195 - 1250) và nhà thờ Sainte Chapelle ở Paris.
Phong cách các nhà thờ Gothic toả sáng
Là phong cách của những nhà thờ Thiên Chúa giáo được xây dựng trong khoảng 1260 - 1380 (nửa sau thế kỷ XIII và suốt thế kỷ XIV), thời kỳ phát triển toàn diện và chín muồi của kiến trúc Gôtích. Tác phẩm tiêu biểu của thế hệ các nhà thờ Gôtích toả sáng là các nhà thờ ở Amiens, ở Strasbourg ở Metz.
Saint-Étienne
Phong cách các nhà thờ Gothic rực cháy
Là phong cách của nhà thờ được xây dụng trong khoảng những năm 1380 - 1540, ví dụ các nhà thờ Saint Maclou ở Rouen, nhà thờ Saint Gervais, Saint Merri ở Paris, nhà thờ Saint Pierre ở Avignon, nhà thờ Harfleur ở Normandie. Toà án ở Rouen cũng thuộc dòng kiến trúc này.
Danh từ "kiến trúc Gothic rực cháy" chỉ việc đổi mới của kiến trúc Gỏtích ở giai đoạn cuối, mà đặc trưng là việc sử dụng các đường nét lượn sóng như các ngọn lửa đang lung linh cháy trong một số bộ phận kiến trúc.
Trong các phong cách kể trên và theo sự phát triển của kiến trúc Gothic, có các nhà thờ Gôtích Pháp sau đây được xem như là những ví dụ quan trọng nhất :
Canterbury
- Nhà thờ Saint Denis
Vị trưởng lão Suger (1081 - 1151) chính thức đặt viên đá xây dựng đầu tiên cho nhà thờ Saint Denis vào năm 1135, cổng việc xây dựng kéo dài trong tám năm.
Suger đã là người để xướng đầu tiên cho một phong cách nghệ thuật mới, nhà thờ Saint Denis đã đành dấu sự đoạn tuyệt với kiến trúc Rôman.
Những cây cột chịu lực đã thay thế cho những bức tường chịu lực, nâng cao đến tận chân vòm, những phần tường xây nề biến mất, nhường chỗ cho những bức tranh kính mầu minh họa những đề tài lịch sử.
Saint Denis
Sự ra đời của nhà thờ Saint Denis gắn liền với sự sáng tạo nên hai đặc điểm của nhà thờ Gôtích: một hình thức mặt đứng kiểu mới và một nội thất kiến trúc tràn ngập ánh sáng.
Sự đổi mới bắt đầu bằng việc xây dựng mật chính ở phía Tây: thực hiên một thăm quan ở phía trước. Tam quan ba cửa ở tầng dưới cùng này tạo thành ba nhịp điệu, do bốn bệ cột cao chịu lực tạo nên, ở phần giữa, bên trên, có một cửa tròn lớn, tiền thân của loại "cửa sổ hoa hồng" nổi tiếng sau này.
Mặt đứng ba nhịp với ba cửa chính tượng trưng cho Tam vị nhất thể, đồng thời cũng tạo nên hình ảnh quyền lực của nhà vua qua dáng vẻ kiểu thành quách của kiến trúc, tạo nên hình mẫu mặt đứng cơ bản cho các nhà thờ Gothic tiếp sau Saint Denis.
Saint Denis
Việc sử dụng ánh sáng một cách tài tình nhờ kỹ thuật mới của hộ vòm mái hình múi có sống và cửa sổ kính mầu là yếu tố cơ bản khác của kiến trúc Gôtích, nó góp phần dọi chiếu một cách thực thể cũng như một cách ẩn dụ không gian bên trong nhà thờ. Theo các nhà ngiên cứu kiến trúc và lịch sử, nhà thờ Gothic là một sản phấm trí tuệ, kết hợp bên trong nó một cấu trúc của tư tưởng triết học kinh viện. Nhiểu thành phần của mật bằng và số tầng cao được phân chia theo một trật tự có tính kỷ luật cao và mang tính chất ẩn dụ mạnh. Ví dụ toà chính điện là biểu tưởng của cửa thiên đường. Ngoài ra, những hình ảnh mê tín dị đoan, quái vật, làm mọi người e sợ trên trang trí mật đứng dã được thay bằng những trang trí có chủ đề thiên nhiên.
Sau nhà thừ Saint Denis, vào cuối thế kỷ XII và suốt thế kỷ XIV, nước Pháp và Tây Âu bước sang "thời đại Vàng của các nhà thờ”, nhân dân các thành phố rầm rộ đấu tranh để xây dựng nhà thờ Gôtích đẹp nhất cho thành phô của mình.
Notre Dame de Paris
- Nhà thờ Notre Dame de Paris
Nhà thờ Notre Damc de Paris là một nhân chứng hùng hồn của thế hệ các nhà thờ đó. Nhà thờ Notrc Dame de Paris (khởi công xây dựng năm 1163) cũng là một chứng tích lịch sử về hình thức kiến trúc Gothic Pháp. Công trình nhà thờ đồ sộ này được chia làm 3 phân vị ngang trên mặt đứng. Phân vị ngang thứ nhất có 3 sảnh ra vào, trong đó có một lối vào chính và hai lối vào phụ, các cửa ra vào lùi sau vào bức tường chia thành nhiều lóp vòm cuốn gạch mang phong cách Gothic, phía trên riềm của phân vị thứ nhất có 28 bức tượng người đặt trong các hốc tường. Phân vị thứ hai cũng sử dụng vòm cửa Gôtích, phía ngoài có lan can. Phân vị tầng thứ 3 có hệ thống hành lang với 21 cột tròn ở bên ngoài, phía trên các đầu cột là vòm cuốn Gôtích. Tầng trên cùng được kết thức bởi hai của vòm cuốn lớn, hẹp và cao tạo cho công trình có ấn tượng mạnh mẽ của hình khối kiến trúc.
Notre Dame de Paris
Nhà thờ Notre Dame de Paris là nhà thờ Gothic nguyên thuỷ, bắt đầu xây dựng năm 1163 dưới sự điều phối của Đức Giám mục Maurice de Sully, đến năm 1200 hoàn thành về cơ bản, hai ngọn tháp ở mặt đứng phía Tây hoàn thành vào năm 1245, chiếc pháp đèn mảnh và nhọn phía sau mãi đến năm 1345 mới hoàn tất.
Nhà thờ Notre Dame de Paris đặt trên hòn đảo La Cité, lối vào chính từ phía Tây, ớ phía trước có quảng trường rộng, là trung tâm hoạt động hội họp và lỗ tết của các công dân. Mặt bằng nhà thờ rộng 48 mét, dài 130 mét, có thể chứa được 9000 người, phía đàn thánh có hình bán nguyệt.
Sảnh chính (trung sảnh) cao 35 mét, sảnh bên cao 9 mét, cửa kính mở rộng khiến ánh sáng tràn ngập, mái vòm phần sảnh chính hình sáu múi có sống, ở giữa có khoá vòm, cuốn bay vượt một khoảng không 15 mét nên tạo một ấn tượng hết sức bay bổng cho kiến trúc mặt Nam và mặt Bắc.
Notre Dame de Paris
Ớ mặt chính phía Tây, có hai toà tháp cao hơn 60 mét, phân vị đứng có bốn bệ cột cao đồ sộ chia mặt chính ra làm ba phần, hai băng đều khắc trang trí hình bãng ngang liên kết chúng lại theo chiều ngang. Tầng một là ba cửa vào chính có chiều sâu lớn, tầng hai ở giữa có "cửa sổ hoa hồng" đường kính lớn 13 mét, hai bên có cửa sổ hình cuốn nhọn.
Mặt đứng pliía Nam và mặt bâng Nhà thờ Notre Datne de Paris
Đặc biệt, ngọn tháp đèn phía sau cao 90 mét cùng hai ngọn tháp phía trước trở thành đặc điểm nổi bật của nhà thờ, ở những nơi rất xa trong thành phố cũng đều thấy rất rõ ràng các thành phần kiến trúc này.
Notre Dame de Paris
Nhà thờ còn có một thành phần kiến trúc đặc sắc khác nữa là chiếc "cửa sổ hoa hồng" ở phía Nam, có đường kính 18 mét, trên vẽ chủ đề chúa Jesus đang ban phước ơn lành cho các thánh đồ, cho những người con gái đồng trinh ngoan và không ngoan. Chiếc cửa sổ hoa hồng này được hoàn thành năm 1260, do kiến trúc sư lớn nhất nước Pháp thế kỷ XIII là Pierre Montreuil thiết kế .
Mặc dầu mặt chính chia làm ba phần, nội thất bên trong lại chia làm năm nhịp, nhịp giữa (sảnh chính) lớn hon hai lần bốn nhịp biên.
Qua ba cửa vào ở phía Tây, lần lượt triển khai phần thân của nhà thờ (nơi con chiên đến làm lễ), phần cách ngang, không gian dành cho ban hát Thánh thi và cuối cùng đến Đàn Thánh.
Façade of Reims Cathedral, France
- Nhà thờ Reims
Nhà thờ Reims ở vào một trung tâm tôn giáo phồn thịnh nhất nước Pháp lúc bấy giờ, trên vị trí nhà thờ cũng bị cháy, nhà thờ được xây dựng lại trong khoảng những năm 1211, đến năm 1316 mới hoàn tất. Nhà thờ Reims là biểu hiện rực rỡ của tinh thần của thời đại, là nơi đăng quang của các nhà thờ vua Pháp.
Reims
Nhà thờ Reims là nhà thờ chính của Giáo khu, hình dáng cân đối, trang trí tinh tế, vòm mái bốn múi đạt đến độ cao 38 mét, phân vị đứng chắc chắn ở phần cột và thanh thoát ở phần vòm, mặt đứng có diện mạo hoành tráng ở phần cửa vào và mảnh mai, hoa lệ ở những phần trên. Công trình trông đồ sộ mà vẫn như đang phấp phới bay lên.
Reims
Mặt bằng nhà thờ có cấu trúc hình chữ thập rõ nét để đáp ứng các nhu cầu nghi lễ. Tuy thời gian xây dựng dài nhưng phong cách kiến trúc tổng thể rất hài hòa và thống nhất. Những cửa sổ kính tọa lạc phía trên cửa đi ở mặt đứng phía Tây nhà thờ Reims đã thay thế cho hốc cửa hình tam giác truyền thống. Hệ thống cuốn bay và cột của nó được thiết kế mảnh mai và thanh lịch. Vẻ đẹp của nhà thờ Reims gắn liền với tài nghệ bậc thầy của những người thợ xây dựng.
Reims
- Nhà thờ Amiens
Nhà thờ Amiens (1220 - 1288) là nhà thờ lớn nhất nước Pháp, cao 42,3 mét, sảnh chính rộng 15 mét. Nhà thờ do hệ thống vòm mái hình múi có sống đan xen, cao thấp khác nhau và bệ cột xây dựng theo kiểu các cột bó vào nhau nên khi quan sát nội thất còn cảm thấy khoáng dạt, cao rộng hơn cả trong thực tế.
Amiens
Amiens
Mặt bằng của Nhà thờ Amiens có thể coi như mặt bằng điển hình của kiến trúc nhà thờ Gothic cổ điển. Thân nhà thờ sát với lối vào và cách ngang đều thiết kế theo kiểu ba nhịp, nhịp giữa lớn và có dạng hình chữ nhật, hai nhịp biên nhỏ và có dạng hình vuông, phần hậu cung có năm nhịp, hành lang quanh chính điện hình bán nguyệt và các bàn thờ như những vệ tinh xây bám vào xung quanh. Nhà thờ Amiens chỉ có hai tháp cao ở phía trước.
Amiens
- Nhà thờ Chartes
Nhà thờ Chartes, một kiệt tác kiến trúc Gothic Pháp khác (xây dựng 1149 - 1260) có hai toà tháp phía trước không giống nhà thờ Notre Dame de Paris cũng như nhà thờ Reinms, mà hình vuốt nhọn. Hai ngọn tháp xây dựng cách nhau một khoảng thời gian tới 400 năm nên hình thức rất khác nhau.
Chartes
Đỉnh tháp nhọn phía Nam (bên phải) cao 107m, dụng vào thế kỷ XII, là một nhọn bát giác, đó có một sự nối tiếp tuyệt diệu với toà tháp vuông phía dưới. Trong khi đó, đỉnh tháp nhọn phía Bắc (bên trái) xây dựng vào năm 1507 lại thổ hiện một sự hoa mỹ, tương phản với trụ tháp mộc mạc bên dưới cũng như với ngọn tháp thanh mảnh phía Nam.
Hai toà tháp nhọn có hình thức khác nhau nhưng cùng gây ra một ấn tượng mãnh liệt. Nếu xem xét kỹ ngọn tháp bát giác trơn phía Nam, có thể thấy đó là một sự kỳ diệu của kiến trúc.
Chartes
Những cửa kính mầu của nhà thờ Chartres đã thật sự cho thấy một hình ảnh chân thực của nghệ thuật dương thời, đó là những tác phẩm mà Johm Ruskin, nhà phè bình nghệ thuật thời Victoria đã gọi là "những món đồ trang sức rực cháy". Nhũng bổ trụ của cuốn này càng lên cao càng giật khấc, thu hẹp lại, đỡ vòm mái hình múi có sống có vẻ đẹp nhẹ nhàng và lộng lẫy. vẻ đẹp thanh tú của chiếc cửa sổ hoa hổng hoàng gia phía Nam cũng góp phần đáng kể vào vẻ đẹp tổng thể của công trình.
Nhà thờ Reims, Nhà thờ Amiens và Nhà thờ Chartes, thực sự dã là những đỉnh cao chín muồi của nhà thờ Gothic Pháp.
Chartres Cathedral, France
Kiến trúc Gothic ở Anh, Đức, Ý
Trong các nhà thờ tiêu biểu nhất của kiến trúc Gothic trong phạm vi nước Pháp, các đòi tượng nên nghiên cứu của môn khoa học lịch sử kiến trúc. Kiến trúc Gothic cắm rễ và phát triển ở Anh khá vững vàng từ thế kỷ XII đến giữa thế kỷ XVI. Kiến trúc Gothic nguyên thuỷ Anh nảy nở trong khoảng thời gian lừ cuối thế kỷ XII đến giữa thế kỷ XIII. Các nhà thờ lúc này có quy mỏ rất lớn, có tới những hai cánh ngang và khu vực Đàn Thánh phần kết thức cuối nhà thờ không phải hình nửa tròn mà là hình vuông. Những vòm mái hình múi có sống tựa lên những cuốn biên rất nhọn. Quá trình phát triển của kiến trúc Gothic Anh được chia làm 3 giai đoạn: Gôtích Anh tiền kỳ, Gothic Anh trang trí và Gothic Anh thẳng góc. Phong cách có tên gọi là "Phong cách trang trí" đùng nhiều đường cong ngự trị, phát triển trong kiến trúc Gothic Anh vào những năm giữa thế kỷ XIII đến giữa thế kỷ XIV. Cuối cùng là phong cách dùng nhiều đường thẳng, phát triển trong khoảng những năm 1360 đến 1550. Các tuyến thẳng dứng chạy suốt chiều cao nhà thờ, được cát bởi những tuyến ngang chạy theo tuyến phán vị các tầng trên mặt đứng, là thủ pháp hay dùng của kiến trúc Gôtích giai đoạn này
Salisbury Cathedral has the tallest spire in England
- Nhà thờ Salisburỵ ở Anh.
Nhà thờ Salisbury là tác phẩm tiêu biểu của kiến trúc Gôtích Anh, thuộc dòng kiến trúc Gothic nguyên thuỷ (xây dựng trong khoảng 1220 - 1280). Mặt bằng của hình khối thể hiện rõ nét tính chất hình học, có hai cánh ngang và đàn thánh hình vuông. Hai tháp ở cửa vào phía Tây không bộc lộ rõ nét lắm, có khối tích không đáng kể, trong khi đó toà pháp trung tâm, nằm ở khu vực giao cắt giữa phần thân và cánh ngang lớn của nhà thờ lại rất nổi bật, đột xuất với một toà tháp đèn với chiều cao 123 mét.
Salisbury
Toà tháp cao nhất trong các nhà thờ nước Anh này được xây dựng vào thế kỷ XIV. Để phòng ngừa sự cố cho công trình, xung quanh nhà thờ phải ốp thêm những bệ tường đỡ. Phòng họp của các thày tu được xây dựng vào thế kỷ XIII, cho đến nay gần như giữ được nguyên vẹn vẽ đẹp cổ kính.
Salisbury
- Nhà thờ Cologne ở Đức
Trong bức tranh toàn cảnh của kiến trúc nhà thờ Gothic Đức, nhà thờ ở Cologne chiếm vị trí số một. Nhà thờ Cologne là nhà thờ Gothic lớn nhất các nước Bắc Âu. Được xây dựng ở trung tâm thành phố (khởi công năm 1248), nó là biểu tượng hùng vĩ và niềm tự hào lớn nhất của thành phố. Mặt bằng nhà thờ có kích thước 144,53 X 86,25 mét, sảnh giữa rộng 12,66 mét, cao 46 mét. Hai ngọn tháp phía Tây nhà thờ (được xây dựng trong những năm 1842 - 1880), cao 157 mét, đồ sộ và ngạo nghễ vươn lên trời cao, rủ bóng xuống mặt đất, đặc biệt ban đêm được chiếu sáng rất lộng lẫy. Nội thất bên trong nhà thờ rất nhiều điêu khắc và có các tháp nhỏ, phân vị tuyến thẳng đứng luôn luôn chiếm ưu thế.
The Gothic east end of Cologne Cathedral represents
the extreme of verticality. (nave, dating to the 19th century)
Diện tích nhà thờ rộng 7914 m2, rộng hơn nhà thờ Notre Dame de Paris 2000 m2. Hình mẫu mà những người chủ trương xây dựng vào thế kỷ XIII muốn noi theo là kiểu dáng của nhà thờ Amiens, đại diện của thế hệ nhà thờ Gothic thịnh kỳ của Pháp, nhưng kiến trúc sư chính của nhà thờ lúc đó là Mason Gerhard lại muốn thử sử dụng các chi tiết kiến trúc của nhà thờ Saint Chapelle ở Paris vừa mới hoàn tất xong.
Cologne
Mặt bằng nhà thờ là môtip Gothic cổ điển thịnh kỳ: cửa tam quan có chiều sâu lớn, thân nhà gồm năm nhịp, cánh ngang nhà thờ gồm ba nhịp, Đàn Thánh hình bán nguyệt, được bao quanh bởi các ban thờ hình tròn. Việc xây dựng nhà thờ đã bị đứt đoạn vào giữa thế kỷ XVI vì vấn đề kinh phí và chỉ được bắt đầu lại vào năm 1842. Tuy sau nhiều thế kỷ xây dựng, bản thiết kế ban đầu vẫn được tuân theo một cách trung thực và tổng thể nhà thờ vẫn có được một phong cách thống nhất và hài hoà. Nhà thờ Cologne không chỉ quan trọng đối với nước Đức, biểu tượng rực rỡ này còn được xếp thứ hạng cao trong hàng ngũ các nhà thờ lớn thế giới.
Cologne
- Nhà thờ Sienna và nhà thờ Milan ở Iialia.
Ở Italia, cũng giống như ở Pháp, vào thế kỷ XIII - XIV, giữa các thành phố cũng có một sự cạnh tranh kịch liệt trên các công trường xây dụng nhà thờ. Hai dấu ấn được coi là thành công nhất là nhà thờ ở Sienna và nhà thờ ở Milan. Phương án nhà thờ Sienna mang một tham vọng rất lớn: thành phố phải có được một nhà thờ mới có quy mô khổng lồ.
Sienna
Nhà thờ được xây dựng trong khoảng những năm 1316 1339 vì điều kiện kỹ thuật đã không tồn tại được, lúc đó người ta nói người Sienna muốn tái hiện một toà tháp Babel nhưng cũng chịu chung số phận với những người Babilon.
Sienna
Mãi đến tận năm 1348, kiến trúc sư La Peste Noire mới hoàn rấtđược một nhà thờ mới, góp phần bảo đảm sự phục sinh cho thành phố sau một bệnh dịch hạch khủng khiếp. Là một nhân chứng lịch sử, toà thánh đường Duomo của Sienna có diện tích 3000 m2, thể hiện một phong cách kiến trúc đá nguyên khối - được coi là nhà thờ Gôtích đẹp nhất và có tỷ lệ hài hoà nhất Italia.
Milan
Nhà thờ Milan (1387-1572) có chiều dài 175 mét, diện tích 11700 m2 là một Duomo lớn khác của Italia theo "phong cách Gothic rực cháy". Trong nội thất, sảnh giữa cao 45 mét, trong khi ở nhịp biên có chiều cao 37,5 mét. Vật liệu xây dựng là đá cẩm thạch trắng, bên ngoài điêu khắc tinh tế. Trong khi nhà thờ ở Sienna có tầm quan trọng lớn ở vùng Toscane, thì nhà thờ ờ Milan đóng vai trò quan trọng nhất ở vùng Lombardie. Tuy vậy, ngoài ấn tượng vươn lên thanh thoát của các mặt đứng và tháp đèn phía sau được coi như một kiệt tác (cao 108,5 mét), nhà thờ Milan vẫn có những nét bảo thủ: mặt đứng phía Tây không bộc lộ rõ hai tháp chuông, mặt bằng còn dùng kiểu Basilica hình chữ nhật.
Milan
- Kiến trúc Nhà thờ Santa Croce ở Florence - Italia
Nhà thờ Santa Croce ở Florence - Italia (hay còn gọi nhà thờ Holy Cross) là một trong những di tích nổi tiếng của thành phố không chỉ bởi vì kiến trúc của công trình mà còn do trong đó có đặt mộ của những danh nhân như Foscolo, Dante, Michelangielo,...
Santa Croce
Việc xây dụng công trình được bắt đầu vào năm 1295 bởi Amilfo di Cambio và được hoàn thiện ở nửa cuối của thế kỷ XIV. Tuy nhiên khi được khai trương vào năm 1443 thì mặt đứng của nhà thờ vẫn chưa hoàn chỉnh . Vào cuối thế kỷ, nhà thờ mới được hoàn thiện bởi Nicolò Matas và Gaetano Baccani với phong cách kiến trúc Gothic hiện đại.
Santa Croce
- Kiến trúc Cung điện Vecchio ở Florence
Cung điện Vecchio ở Florence được xây dựng theo kiến trúc Gothic, trông rất đường bệ, oai nghiêm. Công trình được xây dựng vào năm 1294 bởi Amolio di Cambio nhưng cho đến năm 1310 đỉnh của nó mới được hoàn thiện với một tháp cao 94m.
Vào khoảng giữa năm 1343 và năm 1592, công trình được sửa lại hoàn toàn bởi Vasari, Buontalenti và Cronaca, với kiến trúc nội thất đối lập hẳn với kiến trúc Gôtích ngoài.
Bên trong công trình được trang trí bằng những bức tranh tường lớn và có trưng bày tác phẩm của các họa sĩ nổi tiếng.
- Kiến trúc Cung Thống lĩnh Cộng hoà ở Venise, Italia
Cung thống lĩnh cộng hoà (The Doge’s Palace) ở Venise, Italia (có tài liệu gọi Cung Tổng thống Venise) là một tác phẩm tiêu biểu khác của nền kiến trúc Gôtích Tây Âu. Cống trình này là tổng hành dinh của Thống lĩnh cộng hoà thành phố Venise kiêm Toà thị chính, được khởi công từ thế kỷ IX, đượt xây dựng lớn nhất vào năm 1309 - 1424. Lúc đó, hai tầng dưới gồm những hàng cuốn cột nổi tiếng đã được xây dựng bằng đá vân thạch màu trắng. Tầng ba được thực hiện muộn hơn vào thế kỷ XVI, xây dựng điểm xuyết bằng vân thạch trắng và hồng. Nhịp điệu kiến trúc ở đây, theo chiều ngang và theo chiều đứng, cùng với cách dùng vật liệu, cánh xử lý quan hệ rỗng - đặc, đều là những ví dụ tiêu biểu về thủ pháp kiến trúc thường được làm gương như những mẫu mực trong lịch sử kiến trúc.
Mặt bằng cung thống lĩnh cộng hoà là một toà kiến trúc có sân trong lớn, mặt Nam đặt các phòng chủ yếu giáp biển, dài 74,4 mét, mặt Tây giáp quảng trường, dài 85 mét, phía Đông là một con ngòi nhỏ, Tầng hai là hội trường có kích thước 54x25 mét. Chính vì bố cục trên, vẻ đẹp của cung thống lĩnh cộng hoà bộc lộ ở mặt phía Nam và phía Tây là chính.
Người có công nhất trong việc áp đặt quan điểm kiến trúc Gothic cho toà Cung thống lĩnh Venise là thống đốc Francesco Foscari.
Mặt đứng và một góc phối cảnh Lâu đài Ca ’ D 'OroỞ Venise, còn có một tác phẩm kiến trúc Gothic tiêu biểu khác là Lâu đài vàng (Ca’ D'Oro), do các kiến trúc sư Giovani và Banrtolomes Buon xây dựng mà hình thức có phần nào mô phỏng mặt đúng của Cung thống lĩnh cộng hoà, chỉ khác là tầng ba cũng thiết kế vòm cuốn, còn hai phía phải và trái nhà dùng tường đặc. Công trình được xây dựng vào nhũng năm 1421-1440, thuộc vào thời kỳ cục thịnh của kiến trúc Gothic muộn. Công trình được xây dựng ở khu vục sông lớn của Venise này phong cách cực kỳ lộng lẫy và sống dộng, vì các chi tiết kiến trúc được thiếp vàng nên có tên gọi là Lâu đài vàng.
No comments:
Post a Comment