Season in the sun (1974)
Seasons in the Sun là một hit của Terry Jacks vào năm 1974. Trong phiên bản chính gốc, bản nhạc này có tựa đề ban đầu là Adieu l'Émile (Vĩnh biệt bạn thân) rồi sau đó mới được đổi thành Le Moribond (Kẻ hấp hối) của ca sĩ người Bỉ Jacques Brel sáng tác và ra mắt năm 1961. Đó là lời trăn trối của một người đàn ông trước khi lãnh án tử hình vì đã ám sát người bạn phản bội, dan díu cùng vợ anh.
Adieu l'Émile je t'aimais bien
Adieu l'Émile je t'aimais bien tu sais
On a chanté les mêmes vins
On a chanté les mêmes filles
On a chanté les mêmes chagrins
Adieu l'Émile je vais mourir
C'est dur de mourir au printemps tu sais
Mais je pars aux fleurs la paix dans l'âme
Car vu que tu es bon comme du pain blanc
Je sais que tu prendras soin de ma femme
Je veux qu'on rie
Je veux qu'on danse
Je veux qu'on s'amuse comme des fous
Je veux qu'on rie
Je veux qu'on danse
Quand c'est qu'on me mettra dans le trou
Adieu Curé je t'aimais bien
Adieu Curé je t'aimais bien tu sais
On n'était pas du même bord
On n'était pas du même chemin
Mais on cherchait le même port
Adieu Curé je vais mourir
C'est dur de mourir au printemps tu sais
Mais je pars aux fleurs la paix dans l'âme
Car vu que tu étais son confident
Je sais que tu prendras soin de ma femme
Je veux qu'on rie
Je veux qu'on danse
Je veux qu'on s'amuse comme des fous
Je veux qu'on rie
Je veux qu'on danse
Quand c'est qu'on me mettra dans le trou
Adieu l'Antoine je t'aimais pas bien
Adieu l'Antoine je t'aimais pas bien tu sais
J'en crève de crever aujourd'hui
Alors que toi tu es bien vivant
Et même plus solide que l'ennui
Adieu l'Antoine je vais mourir
C'est dur de mourir au printemps tu sais
Mais je pars aux fleurs la paix dans l'âme
Car vu que tu étais son amant
Je sais que tu prendras soin de ma femme
Je veux qu'on rie
Je veux qu'on danse
Je veux qu'on s'amuse comme des fous
Je veux qu'on rie
Je veux qu'on danse
Quand c'est qu'on me mettra dans le trou
Adieu ma femme je t'aimais bien
Adieu ma femme je t'aimais bien tu sais
Mais je prends le train pour le Bon Dieu
Je prends le train qui est avant le tien
Mais on prend tous le train qu'on peut
Adieu Antoine je vais mourir
C'est dur de mourir au printemps tu sais
Mais je pars aux fleurs les yeux fermés ma femme
Car vu que je les ai fermés souvent
Je sais que tu prendras soin de mon âme
Je veux qu'on rie
Je veux qu'on danse
Je veux qu'on s'amuse comme des fous
Je veux qu'on rie
Je veux qu'on danse
Quand c'est qu'on me mettra dans le trou.
Lời tiếng Anh là của nhà thơ kiêm tác giả người Mỹ Rod McKuen. Ông nổi tiếng trong làng nhạc Anh Mỹ với hơn 1500 ca khúc được viết cho nhiều tên tuổi lớn, trong đó có Frank Sinatra, Johnny Cash, Ella Fitzgerald...
Goodbye Émile I liked you a lot
Goodbye Émile I liked you a lot you know
We sang the same wines
We sang the same girls
We sang the same grief(s)
Goodbye Émile I'm going to die
It's hard dieing in the spring, you know
But I leave (at/to) the flowers peace in my soul
Cause look/we saw that you are good like white bread
I know you will take care of my girl/wife
I wish we would laugh
I wish we would dance
I wish we would have fun like crazies
I wish we would laugh
I wish we would dance
When will they put me in the hole
Goodbye Curé I liked you a lot
Goodbye Curé I liked you a lot you know
We were not on the same side
We were not on the same path
But we searched for the same port
Goodbye Curé I'm going to die
It's hard dieing in the spring, you know
But I leave (at/to) the flowers peace in my soul
Cause look/we saw that you are their confidant
I know you will take care of my girl/wife
I wish we would laugh
I wish we would dance
I wish we would have fun like crazies
I wish we would laugh
I wish we would dance
When will they put me in the hole
Goodbye Antoine I didn't like you a lot
Adieu l'Antoine I didn't like you a lot you know
I'm dieing to die today
While you are well alive
And even more solid than boredom
Goodbye l'Antoine I'm going to die
It's hard dieing in the spring, you know
But I leave (at/to) the flowers peace in my soul
Cause look/we saw that you were his lover
I know you will take care of my girl/wife
I wish we would laugh
I wish we would dance
I wish we would have fun like crazies
I wish we would laugh
I wish we would dance
When will they put me in the hole
Goodbye my girl I liked you a lot
Goodbye my girl I liked you a lot you know
But I'm taking the train for the good lord
I'm taking the train that is before yours
But we all take the train that we can
Goodbye my girl I'm going to die
It's hard dieing in the spring, you know
But I leave (at/to) the flowers, eyes close my girl
'Cause you see I have them closed often
I know you will take care of my soul
I wish we would laugh
I wish we would dance
I wish we would have fun like crazies
I wish we would laugh
I wish we would dance
When will they put me in the hole
Phiên bản tiếng Đức :
Adieu Emile, ich liebte dich
Adieu Emile, ich liebte dich, du weisst!
Wir saßen bei dem selben Wein
Wir saßen bei den selben Mädchen
Wir sangen mit der gleichen Pein
Adieu Emile, ich sterbe nun –
Es ist schwer, wenn man im Frühling stirbt, du weisst!
Ich geh' mit Frieden in der Seele
Weil du so rein wie weißes Brot
Weiß ich, mein Weib hat keine Not!
Ich will Gesang, will Spiel und Tanz
Will, dass man sich wie toll vergnügt!
Ich will Gesang, will Spiel und Tanz
Wenn man mich unter'n Rasen pflügt!
Adieu Curé, ich liebte dich
Adieu Curé, ich liebte dich, du weisst!
Wir waren nicht vom gleichen Ort
Wir hatten nicht den selben Weg
Wir suchten nur den gleichen Port
Adieu Curé, ich sterbe nun –
Es ist schwer, wenn man im Frühling stirbt, du weisst!
Ich geh mit Frieden in der Seele
Ich weiß, mein Weib hat keine Not
Ihr wart vertraut vor meinem Tod!
Ich will Gesang, will Spiel und Tanz
Will, dass man sich wie toll vergnügt!
Ich will Gesang, will Spiel und Tanz
Wenn man mich unter'n Rasen pflügt!
Adieu Antoine, ich lieb dich nicht
Adieu Antoine, ich lieb dich nicht, du weisst!
Es bringt mich nun zum Sterben heut'
Denn du lebst weiter, und nicht schlecht, mein Freund!
Weil dich mein Tod doch sicher freut
Adieu Antoine, ich sterbe nun –
Es ist schwer, wenn man im Frühling stirbt, du weisst!
Ich geh mit Frieden in der Seele
Weil du ihr Hausfreund warst, du Schlot
Weiß ich, mein Weib hat keine Not!
Ich will Gesang, will Spiel und Tanz
Will, dass man sich wie toll vergnügt!
Ich will Gesang, will Spiel und Tanz
Wenn man mich unter'n Rasen pflügt!
Adieu mein Weib, ich liebte dich
Adieu mein Weib, ich liebte dich, du weisst!
Ich nehm' den Zug zum lieben Gott
Den Zug, der noch vor deinem geht –
Man nimmt grad den, der eben kommt
Adieu mein Weib, ich sterbe nun –
Es ist schwer, wenn man im Frühling stirbt, du weisst!
Ich drück' die Augen fester zu
Dann weiß ich du liest Messen
Meiner Seelenruh'
Ich will Gesang, will Spiel und Tanz
Will, dass man sich wie toll vergnügt!
Ich will Gesang, will Spiel und Tanz
Wenn man mich unter'n Rasen pflügt!
Vào đầu những năm 1960, tác giả Rod McKuen khám phá dòng nhạc của Jacques Brel trong thời gian ông sống tại Paris. Hai người trở thành bạn thân của nhau cho đến ngày Jacques Brel từ trần (1978) vì bạo bệnh. Hầu hết các bản nhạc của Brel đều do ông chuyển dịch, trong đó có những bài hát rất quen thuộc như If you go away (Ne me quitte pas), Port of Amsterdam (Bến cảng Amsterdam), The Far West (Le Plat Pays) và Seasons In The Sun, tựa tiếng Anh của nhạc phẩm Le Moribond. Bài Seasons In The Sun đã được dịch sang tiếng Anh vào năm 1962, và trong vòng gần một thập niên, nhiều ca sĩ và ban nhạc đều có hát lại bài này, cho dù không tạo được tiếng vang trên thị trường quốc tế. Trong đó có phiên bản của nhóm The Kingston Trio - năm 1963, của ban nhạc The Fortunes - năm 1968, ban song ca John & Anne Ryder - năm 1969, nhóm Pearls Before Swine - năm 1970. Mãi đến năm 1974, nhạc phẩm Seasons In The Sun mới nhảy vọt lên hạng đầu thị trường Anh Mỹ nhờ vào phiên bản tiếng Anh thứ nhì của Terry Jacks.
Bài này của Jacks là một số ít các bản nhạc đơn mà đã bán được trên 10 triệu lần trên khắp thế giới. Nội dung bài hát là lời chia tay của một người sắp chết với thân nhân và bè bạn. Sinh trưởng tại miền tây Canada, Terry Jacks cùng với vợ (Susan) đã sáng lập ban nhạc The Poppy Family, nhóm này chủ yếu ăn khách tại Canada trong giai đoạn từ 1964 đến năm 1967. Để chinh phục thị trường Hoa Kỳ, Terry Jacks ghi âm bài Seasons In The Sun, một ca khúc mà theo dự tính ban đầu được dành cho nhóm Beach Boys, một trong những ban nhạc nổi danh thời bấy giờ. Hai vợ chồng Susan và Terry Jacks đang chia tay nhau, cho nên dù vợ của anh có tham gia vào việc ghi âm ca khúc chủ yếu trong phần hát phụ họa, nhưng bài hát này lại được phát hành như một ca khúc solo của Terry Jacks. Nhịp điệu và tiết tấu của Le Moribond và Seasons in the sun cũng hoàn toàn đối lập. Nếu Le Moribond đầy hằn học và mỉa mai với tiết tấu nhanh, dồn dập, dứt khoát: “Chào anh, tôi từng rất yêu quý, tin tưởng anh nhưng giờ đây tôi phải chết khi anh vẫn sung sướng thế đấy. Hy vọng anh sẽ chăm sóc tốt cho vợ tôi. Tôi biết anh sẽ làm thế mà” thì trái lại, Seasons in the sun lại làm mềm lòng người nghe bằng một giai điệu êm ái, dìu dặt: “Tạm biệt cậu. Quả là rất khó để ra đi khi những đàn chim còn bay rợp trời thế này. Chúng mình quen nhau từ thuở chín mười, cùng nhau vượt bao ngọn núi, con sông…” Trong bản tiếng Anh, bài hát được khoác lên tinh thần mới. Không còn lòng thù hận hay sắc thái mỉa mai, thay vào đó, Seasons in the Sun đơn giản là một lời từ biệt, dặn dò trước lúc đi xa. Seasons in the sun mà hầu hết chúng ta biết đến ngày nay đã khác xa với sự u ám, cay nghiệt của Le Moribond hơn nửa thế kỷ trước.
Khác với bản Chanson nguyên thủy của Brel, lời của bài hát cũng như cách trình bày của Jacks rõ ràng nhẹ nhàng và cảm động nhiều hơn. Trong bản gốc người hát từ biệt người bạn thân nhất, một người cha xứ làng, người tình của vợ mình và cuối cùng người vợ không chung thủy. Trong bản của Jacks thì "Michelle" có lẽ là người bạn gái, mà đã có những ảnh hưởng tốt đến cuộc đời của người hát. Trong đoạn thứ hai thì người hát từ biệt và cáo lỗi với người cha, vì đã không làm được những gì ông mong muốn. Bài hát nhờ đó có âm hưởng giáo dục. Còn đoạn lập lại, trong khi bài của Brel sinh động, người hát kêu gọi mọi người hãy vui mừng và mở tiệc tùng khi ông chết, thì đoạn của Jacks có âm hưởng lãng mạn u sầu.
Từ thập niên 1960, Seasons in the sun đã được cover hàng trăm bản và đã được chuyển ngữ trên dưới 10 thứ tiếng trên thế giới như Italy, Đức, Phần Lan, Đan Mạch, Việt Nam... Những bản cover thành công nhất được biết dưới tên của những danh ca huyền thoại Terry Jacks, Nana Mouskouri, Bobby Wright, Beach Boys, Nirvana, Indochine…Seasons in the Sun sau đó cũng được trình diễn bởi nhiều người khác cùng thời, trong số đó có nhóm Mamas and Papas và Cat Stevens. Sau này được trình bày bởi ban nhạc Nirvana và Westlife. Phiên bản Seasons in the sun được biết đến nhiều nhất ngày nay là bản do nhóm Westlife thể hiện. Bản cover phổ biến hơn cả là bản của nhóm Westlife. Về cơ bản, cấu trúc và ca từ trong ca khúc mà Westlife thể hiện không khác mấy so với phiên bản trước đó của Terry Jacks. Nhưng điều làm nên điểm khác biệt trong phiên bản này chính là sự kết hợp chất nhạc khí dân ca theo phong cách celtic với chất giọng dịu dàng, truyền cảm của năm chàng “bạch mã hoàng tử” Ireland. Ca khúc ẩn chứa một nỗi tuyệt vọng trào dâng khi phải ra đi giữa mùa nắng đẹp, khi những cánh chim còn dập dìu bay lượn giữa trời xanh.
Goodbye to you, my trusted friend
We've known each other since we were nine or ten
Together we climbed hills and trees
Learned of Love and ABC's
Skinned our hearts and skinned our knees
Goodbye my friend, it's hard to die
When all the birds are singing in the sky
Now that the spring is in the air
Pretty girls are everywhere
Think of me and I’ll be there
We had joy, we had fun, we had Seasons in the sun
But the hills that we climbed were just Seasons out of time
Goodbye Papa, please pray for me
I was the Black Sheep of the Family
You tried to teach me right from wrong
Too much wine and too much song
Wonder how I got along
Goodbye Papa, it's hard to die
When all the bird's are singing in the sky
Now that the spring is in the air
Little Children everywhere
When you see them I'll be there
We had joy, we had fun, we had Seasons in the sun
But the wine and the song like the Seasons have all gone
We had joy, we had fun, we had Seasons in the sun
But the wine and the song, like the Seasons, have all gone
Goodbye Michelle, my little one
You gave me Love and helped me find the sun
And every time when I was down
You would always come around
And get my feet back on the ground
Goodbye Michelle, it's hard to die
When all the birds are singing in the sky
Now that the spring is in the air
With the flowers everywhere
I wish that we could both be there
All our lives we had fun, we had Seasons in the sun
but the stars we could reach were just starfish on the beach
We had joy, we had fun, we had Seasons in the sun
But the stars we could reach were just starfish on the beach
We had joy, we had fun, we had Seasons in the sun
But the wine and the song, like the Seasons, have all gone
Bản tiếng Việt "Những mùa nắng đẹp" lời dịch của Phạm Duy rất gần với bản tiếng Anh.
Thôi chia tay anh, người bạn thân ơi !
Ta quen nhau khi ta mới lên năm hoặc mười.
Leo lên cây chơi hay lên đồi chơi.
Tình ta mới lớn lên còn non
Và ta hứa góp chung quả tim.
Thôi chia tay anh, đời bao lẽ sống.
Đôi ta vui chơi đã quá xa bao ngày mộng.
Khi ta hai mươi, chốn vui cùng nhau.
Người con gái vẫn xinh đẹp lâu,
Thì ta vẫn sống đây ! Phải không ?
Và khi xưa đôi ta vui
Biết bao nhiêu mùa trong nắng trời !
Mà giờ đây ta leo chơi
Trên bao con đồi đã tàn phai.
Con xin cha yêu cầu nguyện cho con
Khi xưa con hư thân khiến cho cha buồn lòng.
Cha thương yêu con, nên răn dạy con.
Vì con đã quá mê đàn ca
Vì con đã quá mơ tình xa.
Con chia tay cha, đời bao lẽ sống.
Khi chim ca vang, mây vẫn bay trong trời hồng.
Xuân sang mênh mông khắp nơi chờ mong.
Ðàn con nít vẫn chơi đùa vang
Thì con vẫn có cha, phải không ?
Và khi xưa, cha con ta
Sống biết bao mùa vui, nắng hạ,
Mà đường xa, hay câu ca
Nay đã tan thành bụi bay xa.
Và khi xưa, cha con ta
Sống biết bao mùa vui, nắng hạ,
Mà đường xa, hay câu ca
Nay đã tan thành bụi bay xa.
Ôi em yêu ơi đành biệt ly em
Em ban cho anh cơn nắng tới trong hạ hồng.
Em ban cho anh những ân tình sâu
Đờ vấp ngã có em nhẹ nâng
Lòng yếu đuối có em dựa thân.
Em yêu em yêu, đời bao lẽ sống.
Khi chim ca vang, mây vẫn bay trên trời hồng.
Xuân sang mênh mông khắp nơi chờ mong.
Vườn hoa thắm vẫn tươi mầu luôn
Thì ta vẫn có nhau, phải không ?
Và khi xưa ta yêu nhau
Sống biết bao ngày trong nắng đẹp
Mà ngôi sao, đôi ta mơ
Nay đã rơi rụng ngoài biển xa.
No comments:
Post a Comment