Ave Maria

(Cập nhật 17-7-2022)

Ave Maria (1825)

Ave Maria, tên phổ thông của một bài hát có tựa là Ellens dritter Gesang (Ellens Gesang III „Hymne an die Jungfrau", D 839, Op. 52 Nr. 6) là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất Franz Schubert, được viết vào năm 1825. Cảm hứng để nhà soạn nhạc yểu mệnh viết bài Lied xuất sắc này là từ tập thơ Lady of the Lake (tiếng Việt: Người phụ nữ bên hồ) của đại thi hào người Scotland Walter Scott được dịch sang tiếng Đức bởi Adam Storck. Nhân vật chính trong tập thơ này, nữ anh hùng Ellens Douglas trong thời gian trốn tránh quân thù bên một cái hồ, đã cầu nguyện Đức trinh nữMaria bằng những lời thơ. . Schubert vốn là một con người sùng đạo, lại nhớ đến người con gái ông yêu có khuôn mặt giống Đức trinh nữ nên đã phổ nhạc cho tác phẩm này, lấy tên là "Ellens dritter Gesang" (có nghĩa là Bài hát thứ ba của Ellens). Tuy nhiên, vì bài hát được bắt đầu bằng và kết thúc cũng như hay được lập lại bằng hai từ "Ave Maria" nó hay được hát trong các buổi thánh lễ nhất là trong lễ đám cưới và đám tang bằng tiếng Latin, nên người đời sau này gọi bài hát đó là Ave Maria. Schubert không hề đặt tên tác phẩm này là Ave Maria mà là Ellens dritter Gesang, điều này ông đã khẳng định qua những lá thư gửi cho cha mẹ mình, báo tin về sự thành công của ca khúc. Có lẽ chỉ những người hoài cổ mới nhớ đến phiên bản sơ khai của tác phẩm, vì hiện tại nó ít phổ biến. So với bản Ave Maria của Johann Sebastian Bach và Charles Gounod, bản Ave Maria hát đơn giản hơn. Tác phẩm này khi nghe sẽ cho ta một cảm giác buồn man mác, cảm xúc chung mỗi khi ta thưởng thức hầu hết các tác phẩm của Schubert. "Ave Maria" được trình diễn lần đầu tiên tại lâu đài của nữ hầu tước Sophie Weissenwolff tại ngôi làng nhỏ Steyregg ở Áo như là một món quà dành tặng cô, để rồi sau này, như một hệ quả, cô được biết đến như là "The lady of the lake". Tác phẩm của Schubert thường được gọi bằng cái tên "Ave Maria" (thay vì "Bài ca thứ ba của nàng Ellens" như trong nguyên bản) là bởi vì nó là một đoạn trong tác phẩm của Walter Scott khi mà Ellen đang lẩn trốn và cầu xin Đức Mẹ và đoạn cầu nguyện này bắt đầu bằng " Ave Maria".

Hymn to the Virgin

Thơ: Sir Walter Scott

Ave Maria! maiden mild!

Listen to a maiden's prayer!

Thou canst hear though from the wild,

Thou canst save amid despair.

Safe may we sleep beneath thy care,

Though banish'd, outcast and reviled -

Maiden! hear a maiden's prayer;

Mother, hear a suppliant child!

 Ave Maria!

Ave Maria! undefiled!

The flinty couch we now must share

Shall seem this down of eider piled,

If thy protection hover there.

The murky cavern's heavy air

Shall breathe of balm if thou hast smiled;

Then, Maiden! hear a maiden's prayer;

Mother, list a suppliant child! Ave Maria!

Ave Maria! stainless styled!

Foul demons of the earth and air,

From this their wonted haunt exiled,

Shall flee before thy presence fair.

We bow us to our lot of care,

Beneath thy guidance reconciled;

Hear for a maid a maiden's prayer,

And for a father hear a child!

Ellens dritter Gesang

(bản dịch tiếng Đức của Storck mà Schubert sử dụng)

Ave Maria! Jungfrau mild,

Erhöre einer Jungfrau Flehen,

Aus diesem Felsen starr und wild

Soll mein Gebet zu dir hinwehen.

Wir schlafen sicher bis zum Morgen,

Ob Menschen noch so grausam sind.

O Jungfrau, sieh der Jungfrau Sorgen,

O Mutter, hör ein bittend Kind!

Ave Maria!

Ave Maria! Unbefleckt!

Wenn wir auf diesen Fels hinsinken

Zum Schlaf, und uns dein Schutz bedeckt

Wird weich der harte Fels uns dünken.

Du lächelst, Rosendüfte wehen

In dieser dumpfen Felsenkluft,

O Mutter, höre Kindes Flehen,

O Jungfrau, eine Jungfrau ruft! Ave Maria!

Ave Maria! Reine Magd!

Der Erde und der Luft Dämonen,

Von deines Auges Huld verjagt,

Sie können hier nicht bei uns wohnen,

Wir woll'n uns still dem Schicksal beugen,

Da uns dein heil'ger Trost anweht;

Der Jungfrau wolle hold dich neigen,

Dem Kind, das für den Vater fleht.

Ave Maria!